اگرچه تشیع در گذر زمان همواره از خون شهدا، سرخ و رنگین است، اما اتفاقی مثل انقلاب اسلامی و دفاع مقدس لازم بود تا شهید و فرهنگ ایثار و شهادت را جانی دوباره بخشد.
22 اسفندماه به عنوان روز بزرگداشت شهید نامگذاری شده است.شهید» این واژه آشنا در تاریخ معاصر و فرهنگ رایج کشورمان، هیچ گاه در طول تاریخ به این میزان پرکاربرد نبوده است. اگرچه تشیع در گذر زمان همواره از خون شهدا، سرخ و رنگین است، اما اتفاقی مثل انقلاب اسلامی و دفاع مقدس لازم بود تا شهید و فرهنگ ایثار و شهادت را جانی دوباره بخشد.
به گزارش جوان» انقلاب اسلامی ایران تجدید‌کننده عاشورای حسینی بود. از همان ابتدا تا کنون، هیچ روزی از نهضت اسلامی را نخواهیم یافت که به نام شهید یا ماجرایی سرخ شناخته نشود. از واقعه 15 خرداد 1342 گرفته تا مبارزات انقلابی سال 56 و 57 ، دفاع مقدس و. همگی به سرخی خون شهدا مزین هستند.
در مبارزات انقلابی مردم ایران شهید» خیلی زود جایگاه خود را به دست آورد. طبق آمارهای رسمی، شهدای پیش از پیروزی انقلاب حدود 3هزار و164 نفر هستند. این تعداد بین سال‌های 1342 تا بهمن ماه 1357 به شهادت رسیده‌اند. عمده آنها نیز مربوط به شهرهای بزرگی چون تهران ، مشهد و اصفهان هستند، اما چون فرهنگ شیعی ایران متأثر از عاشورای حسینی بود، خیلی زود شهید و شهادت در ادبیات عامه و فرهنگ رایج کل ملت ایران جایگاه شایسته‌ای پیدا کرد.
تکرار واژه شهید در وقایع خونین بعد از پیروزی انقلاب، فکر و ذهن مردم ایران را با این تعبیر مقدس بیشتر آشنا ساخت. خصوصاً بعد از شروع جنگ تحمیلی که تعداد شهدا افزایش چشمگیری یافتند، ادبیات نیز به تشریح و تعریف وضع موجود پرداخت و مقوله ایثار و شهادت بار دیگر صاحب شعر ، ادبیات و داستان شد.
یک نمونه از اشعاری که در دفاع مقدس در خصوص شهدا سروده شده است، به خوبی پرده از عواطفی برمی‌دارد که فکر و ذهن سراینده و مستمعان آن را دربرگرفته بود: الهی به آنان که پرپر شدند/ پر از زخم‌های مکرر شدند/ به آنان که چون پرده بالا زدند/ قدم در حریم تماشا زدند/ به آنان که کارون خروش آمدند/ چنان خون کارون به جوش آمدند/ به آنان که زخمی‌ترین بوده‌اند/ شهیدان میدان مین بوده‌اند.
حدود 210 هزار شهید در دوران دفاع مقدس، به خوبی به مردم ایران نشان داد که شهید دیگر نه داستانی در واقعه عاشورا که تبدیل به واقعیتی عینی شده است. مردم ایران حتی در دورافتاده‌ترین روستاها نیز شاهد تشییع پیکر شهدا بودند. تقریباً هیچ گاری را نخواهیم یافت که در آن اثری از شهدای جنگ تحمیلی نباشد، لذا اغلب مردم ایران سعی کردند با این واقعیت ملموس در زندگی روزمره خود نیز کنار بیایند. شهید آنقدر در فرهنگ معاصر جا افتاد که بعد از اتمام جنگ، افکار عمومی به راحتی برپایی گار شهدای گمنام در پارک‌ها، صحن مساجد، امامزاده‌ها، دانشگاه و. را پذیرفت. مردم بی‌آنکه خود بدانند، شهدا را در امور روزمره خود سهیم و شریک کردند.
بعد از اتمام جنگ، هرچند فضای فرهنگی و اجتماعی تحت تأثیر دوران سازندگی و اصلاحات قرار گرفت، اما وقایعی چون دفاع از حرم و حملات تروریستی که هرازگاهی دامان ملت ایران را گرفته و می‌گیرد، هیچ گاه عرصه فکری جامعه را از حضور واژه شهید خالی نکرده است. طبق آمارهای متناقضی که از شهدای دفاع از حرم منتشر میشود، در این برهه چیزی بیش از2 هزار رزمنده به شهادت رسیدند. با احتساب حدود 17 هزار شهید ترور و حوادثی چون واقعه منا، اکنون انقلاب اسلامی با کمی بیش از 230 هزار شهید روبه‌رو است.
اگر 3 هزار شهید قبل از پیروزی انقلاب را با ایامی که پیش از پیروزی نهضت اسلامی گذشته‌اند کنار بگذاریم، از 39 سال پیش تا کنون چیزی حدود 14 هزار و 250 روز از عمر انقلاب گذشته است و اگر این عدد را به 230 هزار شهید تقسیم کنیم، هر روز 16 نفر در تاریخ انقلاب اسلامی به شهادت رسیده‌اند؛ یعنی هر یک ساعت و نیم یک ایرانی شهید شده است. با نگاهی به این آمارهای شگفت‌انگیز بهتر می‌توانیم معنی واژه شهید را دریابیم. (برخی از آمارهایی که در این گزارش آورده شده‌اند، به صورت تقریبی هستند.)
درباره این سایت